Hayati Özcan / İzmir
YUNANİSTAN’IN İZMİR’İ İŞGALİNE KARŞI ÇIKTIKLARI VE TÜRKLERLE AYNI SAFTA YER ALDIKLARI İÇİN İDAM EDİLEN, TÜRKLERİN DE KAHRAMANI 100 YUNANLI KOMİNİST ANILDI.
BURADAKİ KAHRAMANLAR, TÜRKLERİN HAKLARINI SAVUNMAK İÇİN CAN VERDİLER.
Anmaya, bazı sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri ve üyeleri katıldı.
Yurtseverler, Yunanlı devrimciler için Barış Manço Köprüsü’nden denize karanfil bıraktı.
Yunan Komünist Partisi, 15 Mayıs 1919’da İzmir işgaline karşı direnme kararı almış, işgale katılmaması için Yunan halkına ve örgüte çağrı yapmıştı.
Bunun üzerine işgalci gemilerindeki 100’e yakın Yunanlı Komünist, gemilerden denize atılarak öldürülmüştü.
Yunan Ordu Komutanlığı da karaya çıkanlar arasındaki Yunanlı devrimcileri, işgal kuvvetinin ana karargahı olan İnciraltı Deniz Sahilinde kurşuna dizmişti.
YAŞASIN İSYAN
Anmada, Şair Tuğrul Keskin, “Anadolu kardeşimizdir, kardeşimize kurşun sıkmayız” diyen Yunanlıların anısına yazdığı son şiir kitabı Zito Epanastasis’ten (Yaşasın İsyan) konuya ilişkin kısımları okudu.
Yunanlı devrimcilerin idam edildikleri gün okudukları manifestoyu da okuyan Keskin, şunları söyledi:
“Bundan 94 yıl evvel 200 devrimci burada deniz kenarında emperyalist savaşa karşı çıktığı için, İzmir’in işgaline karşı çıktığı için kurşuna dizilmiştir.
Bu olay Burhan Aksekel’in kendi yazıtlarında, Yunanlı yazarın ‘KÜÇÜK ASYA MACERASI’ isimli kitabında ve daha birçok kaynaklarda yazılıdır.
O yıllar Komünist Partililer emperyalist savaşa karşı çıkmıştı.
Şiir ve sanat toplumsal örgütlenmeye çağırıyor bizi.
Şu an Komünistler birlik içinde değil, bu nedenle bireysel yapıyorum.
Bu güzel 200 komünistin isyan çağrısı karanlığı yırtmıştır.
Bugün de içinden geçtiğimiz karanlığı yırtacak, ışık olacaktır.”
1921’DE NE OLMUŞTU?
Tarihçi Petro Petrotas’ın “KÜÇÜK ASYA MACERASI” adlı kitabında ve Yunanistan Komünist Partisi belgelerinde yer alan verilere göre, 1921’de Anadolu’nun işgali sırasında Yunan komünistleri, bu işgalin İngiliz emperyalizminin bir oyunu olduğunu belirterek savaşa karşı çıkmıştı.
İşgalden önce Yunanistan’da bu konuda “Yaşasın İsyan” anlamına gelen “Zito i Epanastasis” başlıklı bir bildiri hazırlayıp dağıtmışlardı.
Dönemin Yunan hükümeti bu bildiriyi yayan komünistlere karşı müdahalede bulunmuş, yüzden fazla komünisti Yunanistan’da öldürmüştü.
Yunan gemileri Pire Limanı’ndan kalkarak İzmir’e ulaştığında gemilerde bulunan komünist Yunan askerleri, aynı bildiriyi örgütlü olarak dağıtmaya devam etmiş ve “KARDEŞLERİMİZE KURŞUN SIKMAYIZ” itirazını dillendirmişlerdi.
Bunun üzerine 1 Ocak 1921’de yaklaşık 200 Yunan askeri, Yunan askeri makamlarınca katledilmişti.
Olay Yunan Genelkurmay Başkanlığı arşivlerinde “VATANA İHANET” olarak arşivlenmişti.
94 yıl aradan sonra şair Tuğrul Keskin, bu askerlerin destansı itirazlarını, “Zito i Epanastasis” adlı kitabında şiirleştirdi.