DEVLET NASIL BİTER VE NASIL ÇÖKERTİLİR?

Kanuni Sultan Süleyman’ın kafasına takılan ve onu yoran bir soru vardı.
Bir devlet ne zaman çöker ve sonunda ne olur?
Bunun cevabını almak için dönemin ünlü Türk alimi Yahya Efendi’ye Sadrazamı gönderdi.
Sadrazam gitti sordu ve döndü.
Kanuni, “ne dedi” diye sorduğunda, cevabı söylüyor ;
“Neme lazım dendiği zaman çöker” dedi.
Kanuni, “Başka bir şey söylemedi mi?”
Sadrazam, “Hayır Sultanım, bir tek cümle söyledi.”
Bunu uzun bir süre düşünen Kanuni, sonunda ünlü alime mektup yazıyor, bunun açıklanmasını istiyor. “Çeşitli yorumlar yapıyorum, ama doğrusu nedir, onu ancak siz söylersiniz” diyor.
Ve ünlü alim Yahya Efendi de mektubu yazıp Kanuni’ye gönderiyor.
(Bu mektup şu anda Topkapı Sarayında sergilenmektedir)
Mektup şu:
“Bir devlette zulüm yayılırsa,
haksızlık sıradan bir hale gelirse,
işitenler de “neme lazım be sultanım” deyip uzaklaşırsa,
sonra koyunları kurtlar değil de çobanlar yerse…
Bilenler bunu söylemeyip susarsa ve gizlerse…
Fakirlerin, muhtaçların, yoksulların, kimsesizlerin feryadı göklere çıkar,
bunu da taşlardan başkası işitmezse…
İşte o zaman devletin sonu görünür.
Böyle durumlardan sonra devletin hazinesi boşalır.
Halkın güven ve saygısı sarsılır.
Asayişe itaat hissi kaybolur.
Halkın umutları yok olur,
böylece mukadder hale, kaçınılmaz hale gelinir.”

Bu mektubu alan Kanuni, bizzat kendisi denetlemelere başlıyor. Verdiği emirleri daha sıkı takip ediyor ve tekmil istiyor..
(Bu mektup, 500 sene önce yazılmış)