NOEL ASLINDA ESKİ BİR TÜRK BAYRAMI MI?

Hıristiyanların İsa’nın doğuşu olarak kutladığı Noel bayramı, aslında çok eski Türklerin yeniden doğuş bayramıdır.
– Türklerin, tek Tanrılı dinlere girmesinden önceki inançlarına göre, yeryüzünün tam ortasında bir akçam ağacı bulunuyor.
– Buna ‘Hayat Ağacı’ diyorlar. Bu ağacı, motif olarak sıklıkla halı, kilim ve işlemelerimizde görebiliriz.
– Türklerde güneş çok önemli. İnanca göre göre gecelerin kısalıp gündüzlerin uzamaya başladığı 22 Aralık’ta gece gündüzle savaşır.
– Uzun bir savaştan sonra gün, geceyi yenerek zafer kazanır. Güneşin zaferini Türkler büyük şenliklerle akçam ağacı altında kutluyor.
– Güneşin yeniden doğuşu yeni bir doğum olarak algılanıyor. Bayramın adı: Nardugan (Nar = Güneş, Tugan, Dugan = Doğan) Doğan Güneş.
– Güneşi geri verdi diye Tanrı Ülgen’e dualar ediyorlar. Duaları Tanrı’ya gitsin diye ağacın altına hediyeler koyuyorlar, dallarına bantlar bağlayarak o yıl için dilekler diliyorlar.
– Bu bayram için, evler temizleniyor. Güzel giysiler giyiliyor. Ağacın etrafında şarkılar söyleyip oyunlar oynuyorlar. Yaşlılar, büyük babalar, nineler ziyaret ediliyor, aileler bir araya gelerek birlikte yiyip içiyorlar. Bu özel toplantıda yaş ve kuru meyveler, özel yemek ve şekerlemeler tüketiliyor. Bayramın, aile ve dostlarla bir araya gelerek kutlandığı takdirde ömrün çoğaldığına, uğur getirdiğine inanılıyor.
– Kutlamalarda kullanılan ve ve çok saygı duyulan ‘Akçam Ağacı’ yalnız Orta Asya’da yetişiyor. Bu yüzden kutlama geleneğinin Türklerden Hıristiyanlara geçtiği, bu kültürün Hunların Avrupa’ya gelişlerinden sonra yaygınlaştığı söyleniyor. İznik Konsili’nde pagan adeti görülen bu adet İsa’nın doğuşu olarak kabul ediliyor ve adet Hıristiyanlara geçiyor. Ama ağaç süsleme pek yok. Süsleme 16. yy’da Almanya’da başlıyor, daha sonra Fransa’ya geçiyor ve dünyaya yayılıyor.”
Muazzez Ilmiye Çığ