(Istanbul ıs not Constantınopel)
(28 MART 1930) Mustafa Kemal Atatürk Istanbul‘un adını dünyaya kabul ettirdi.
Osmanlı dönemi, (son dönemi de dâhil) basılan paraların üzerinde Istanbul değil, Costantinople yazıyordu. Çünkü osmanlı Istanbul‘a “Costantinople” diyordu.
Bu sebeple Türkiye Cumhuriyeti’ne kadar Istanbul’un adı, “Costantinople”, Ankara‘nın adı “Angora“, izmir‘in adı “Smyrna” olarak kullanılmaktaydı.
3 ocak 1929‘da Türkiye’nin posta telgraf ve telefon(PTT) genel müdürü, diğer ülkelere yeni kullanılacak şehir isimlerini resmen bildirdi.
Son tarih olarak (28 Mart 1930)’u verdi ve bu tarihten sonra yurt dışından gelecek tüm mektuplarda şehrin adı olarak eski isimlerin yazılması durumunda mektupların iade edileceğini bildirdi ve yabancılara 1929′dan 1930‘a kadar da “1 yıl” süre tanındı. Bu kararın ardından batı dünyası ayağa kalkmıştı.
Takvim yaprakları 28 Mart 1930‘u gösterdiği gün Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti, yabancı ülkelerden Türkiye’deki şehirleri için Türkçe adlarını kullanmalarını resmen talep etti.
Bu tarihten sonra Türkiye Cumhuriyeti Posta İdaresi(PTT), Angora, Costantinople ve Smyrna olarak adreslenmiş mektupları (Türkiye’de bu isimli bir şehir yok) ibaresiyle geri gönderdi ve İstanbul, Ankara ve İzmir‘e ulaştırmadı.
O günleri Sherrill’in kaleminden okuyalım. Charles H. Sherrill, 1932-33’te ABD’nin Ankara Büyükelçisi idi. Gazi Mustafa Kemal’i ve yeni cumhuriyeti anlattığı eserinin giriş başlığı çok çarpıcıdır: “Costantinople Değil Istanbul”
Büyükelçi Sherrill burada Istanbul’u anlatırken diyor ki: “Biz yabancılar, bu eski şehir için Costantinople adını kullanmaya o kadar dilimizi alıştırmışız ki şimdi “Istanbul” demekte hayli güçlük çekeriz. Ama 1929 yılının ocak ayından beri bu şehrin resmi adı artık Istanbul’dur ve Costantinople yazılarak gönderilecek mektupların Türk PTT idarecileri tarafından geri gönderilmesi ihtimali her zaman vardır…
3 Ocak 1929’da Türkiye’nin posta telgraf ve telefon genel müdürü, merkezi İsviçre’nin Bern şehrinde bulunan Uluslararası Posta, Telgraf ve Telefon Teşkilatı’na bir mektup yazarak bundan sonra “Constantinople” yerine “Istanbul” adının kullanılması gerektiğini resmen bildirmiştir.”
İşte bu karardan sonra Konstantin, Angora ve Smyrna Şehirlerinin isimleri resmen Istanbul, Ankara ve İzmir olmuştur.
O günden sonra herkesin bu durumu iyi bellemesi için 1950‘lerde ABD’de sözlerini Jimmy Kennedy’nin yazdığı, bestesi Nat Simon’a ait olan “Istanbul ıs not constantınopel” adlı bir şarkı bestelendi ve They Might Be Giants adlı pop müziği grubu bu şarkıyı ünlendirdi…
(Istanbul ıs not Constantınopel)
Istanbul was constantinople
now it’s İstanbul, not constantinople
been a long time gone, constantinople
now it’s turkish delight on a moonlit night
every gal in constantinople
lives in İstanbul, not constantinople
so if you’ve got a date in constantinople
she’ll be waiting in İstanbul
even old new york
was once new amsterdam
why they changed it i can’t say
people just liked it better that way
so take me backto constantinople
no, you can’t go back to constantinople
been a long time gone, constantinople
why did constantinople get the works?
that’s nobody’s business but the Turks!
Bu şarkı İngilizce, Fransızca, Almanca vs. dillerinde düzenlenerek bütün dünyayı dolaştı…Hâlâ dillerdedir…
Derleyen: Sinan Acartürk
Kaynak: vikipedi, yenidenergenekon.com, Elçiden Gazi Mustafa Kemal, (Tercüman Yay.S.24), (Istanbul ıs not Constantınopel) şarkı sözleri, Boğaziçi Platformu,
Görsel: Istanbul’a gönderilmiş 1922 tarihli bir kartpostal (Kitanik)
Görsel müzik: The Four Lads, Istanbul ıs not Constantınopel
Grubumuzun resmi Telegram kanalına davetlisiniz.
https://t.me/+kcllHT0RlPBkNTM8
