Ayşe Altıntaş Mercan Yazıyor;

          MEVALİ NE DEMEK?
İslamiyetten önce Araplar ”Azad edilmiş kölelere’‘ Mevali diyordu. İslamiyetten sonra, Mevali kavramı, arap olmayan Müslüman Milletler için kullanıldı. Kullanılıyor.
Arap geleneğine göre; Mevali‘nin malı, parası, karısı, kızı Arapa helal sayılıyor. Mevaliden doğan çocuk veliaht olamıyor.
Arap tarihinde, Mevali denildiği zaman akla Türkler geliyor.

Tükler, islamiyet dünyaya indiği 612 yılından, üç asır sonra, 934 yılında Müslüman olmuşlardı.

Araplara göre, sonradan Müslüman olunamazdı. Müslümanlık Araplara inmiş bir din idi. Nitekim, Kuran’ın ”Mekke ve etrafında yaşayan insanları uyarmak için, arapça inmiş’‘ bir kitap olduğu, ayet ile sabittir. O dönemde, Mekke etrafında sadece Araplar yaşıyordu.
‘‘Her millete bir peygamber gönderdik” şeklindeki Kuran hükmünü, Araplar, ”Hz. Muhammed Araplar için gelmiş Peygamberdir” diye anladılar. Arap olmayanların Müslümanlığını kabul etmediler. Sonradan Müslüman olan başka milletleri MEVALİ diye tanımladılar.
Emevi döneminde başlayan, İslamdaki ayrıcalığa ilk karşı çıkan Hanefi Mezhebinin kurucusu İmamı Azam Numan Ebu Hanife (699-767) olmuştur. Büyük İmam diye tanımlanan Ebu Hanife, mevali geleneğine karşı çıkması yüzünden, arapların hışmına uğramıştır. Sonradan Müslüman olan Türklerin Hanefi Mezhebini seçmeleri tesadüf değildir.
Mevali kavramı, sadece Emevilere mahsus değildi. Abbasiler de aynı geleneği devam ettiriler. Kendilerine karşı çıkan İmam-ı Azam Abbasiler döneminde yeniden zindana atmışlar, 18 Yıl zindanda kalmış ve zindanda vefat etmiştir.
Tarihin hiç bir döneminde Araplar, Türklerin İslami egemenliğini tanımadılar. İlk fırsatta Türklere karşı isyan ettiler. Bu anlayışın gerisinde MEVALİ geleneği yatıyor.
Nitekim;
– Osmanlıya isyan eden Arapların başındaki isyancı Hüseyin Istanbul doğumluydu. Ve Haşimi soyundan geldiği için Mekke Şerifi tayin edilmişti. Hain Hüseyin’e göre, Türkler Mevali idi. Mevali‘den Halife olamazdı. Mevali’nin iktidarına karşı gelmek, İslama karşı durmak anlamına gelmezdi. Bu anlayış, Arapların Türklere karşı isyan etmelerine yeterli gelmiştir.
–2020 yılı Mart ayında, yakın tarihte Suudi Müftüsü ”Türkler mevalidir, İslamı temsil edemezler” diye fetva verdi. Türklere karşı Suudilerin, Yunan tarafını tutması ve PKK‘ya para yardımı yapmasının gerisinde Mevali anlayışı yatıyor.
Tarihin hiç bir döneminde Araplar(yoneticiler=yu), Türkleri kendileri ile eşit Müslüman saymadılar… Zira, Arap kültürüne göre, Mevali’nin iktidarı meşru sayılmıyor..